Rersum/Nijemirdum

NIJEMIRDUM/RERSUM

De zoektocht naar het plaatsje Rersum bij Nijemirdum op de kaart van Sibrandus Leo 1579 heeft in mijn info het volgende opgeleverd:

Deze kaart is de eerste die de provincies Groningen en Friesland volledig weergeeft. In Frisia Dominium, een boek over de kaarten van Friesland tot 1850 geeft P.J. de Rijke ondermeer het volgende over deze kaart aan:

 

Van de 488 namen zijn veel op vreemde wijze gespeld; Finlon (Finkum) Ders (Deersum) enz. Er worden een vijftigtal namen van personen (staten of boerderijen?) genoemd .....

 

Rersum zoals dat op de kaart wordt weergegeven zou dus een stins of boerderij kunnen zijn geweest.

  

Van Nyemirdum vermelde de Tegenwoordige Staat in 1788 dat bij de kerk vroeger meer huizen lagen; om niet te spreeken van eene menigte stinzen, waarvan nog eenige wieren overig zyn. De kaart van 1718 geeft de hierna volgende stinswieren.

Een wier is een verhoging waarop een Stins staat of heeft gestaan. Een Stins (State) is een stenen huis vaak bewoond door de Adel.

De stinswier bij Kippenburg

De kaart van Schotanus (1718) geeft tussen het marktterrein van de Wildemarkt onder Harich en het meertje Ruygehuysterzee een stinswier aan. In de wijde omtrek werd geen huis aangegeven. Op de kaart van Vegilin (1739) ontbreekt de stinswier. Hij lijkt dan opgenomen te zijn in de nieuw aangelegde plantages ten noorden van Lyklama Bosch. De kaart van Eekhoff van 1854 geeft ter plekke van de wier de bosaanleg rond het logement Kippenburg aan.

Twee stinswieren bij de Hooge Bouwlanden (nu Hege Bouwen) in Hoyteburen (kad. Balk D310; D296 bij huis 294).

Kadasternummer D310 is (in 1832) een groot stuk weiland tussen Hoitebuorren en Hege Bouwen tegen over P.J. Ferdinands. D296 is een stuk weiland naast de Fam. H. Postma en D294 is de woning van de fam. Postma.

Hoyteburen ligt ten westen van de kerk van Nyemirdum. Ten noorden van de weg, ten zuiden van de hoge bouwlanden met zwarte enkeerdgrond geven Schotanus (1718) en Vegilin twee huizen aan, elk met een stinswier. In 1850 worden deze wieren niet meer aangegeven.

Twee stinswieren in Hoyteburen ten zuiden van de Hereweg (kad. Balk E234; D288 bij huis 290).

Kadasternummer E234 is waar de Fam. P. Runia nu woont.

D288 is het weiland naast de boerderij van de fam. Bekedam en D290 is dus de boerderij.

Ten zuiden van de weg geven Schotanus (1718) en Vegilin in Hoyteburen twee stinswieren aan, beide naast een boerderij. De meest westelijke (Balk E234) lag direct ten westen van de door Eekhoff in 1854 aangegeven kadastrale sectiegrens. In 1850 worden deze wieren niet meer aangegeven.

Roersma

In archiefstukken wordt in Nijemirdum tenminste één stins vermeld. Tjaert Eebsz wonend in Rinsumageest verhuurde in 1580 voor zijn vrouw Rieme Roersma aan Aete Wipckez en Broer Reynsdr te Nijemirdum een zate landts leggende in den voorschreven dorpe (Nyemardum) by Roersma styns, die eerst door Hoyt Nannes en daarna door Nanne Hoytes, diens zoon, waren gepacht; Aete verkreeg daarnaast de eigendom van het huis en de ter plaatse liggende mesthoop in eigendom. Inderdaad kwam Nanne Hoyts in 1578 (in de armste categorie) als pachter in Nijemirdum voor.

Omdat duidelijk is dat Rieme Roersma haar naam aan de stins ontleende, zal hij 1580 nog van enig belang zijn geweest; de erbij liggende sate behoorde zeker niet tot de aanzienlijkste van het dorp. Of de Roersma-stins een oud, middeleeuws en verdedigbaar, huis was, weten we niet.

Tussen Rersum en Roersma zit niet zoveel verschil

 

Hoyt Nannes/Nanne Hoytes, zo komen we wel erg dicht bij Hoitebuorren. (Hoyte zijn buren/buurt)!?

 

Henk de Kroon

Piet Rienstra

HWG Historich Wurkferbân Gasterlân